Wiki na mBan Erasmus+/Foireann Uirlisí Scoile/Scileanna taighde
Outdated translations are marked like this.
Ceacht 5: Scileanna taighde
Toradh Ceachta
- An tábhacht a bhaineann le foinsí iontaofa i dtaighde a thuiscint.
- Déan idirdhealú idir bunfhoinsí, foinsí tánaisteacha agus treasacha.
- Teicnící taighde éifeachtacha a fhorbairt agus iad ag baint úsáide as bunachair shonraí ar líne, leabharlanna, agus irisí acadúla.
- Fad an Cheachta: 40 nóiméad — PDF I mBéarlaSleamhnáin a Aistriú
Introduction (10 minutes):
- Cuir fáilte roimh na daltaí agus cuir ábhar an cheachta i láthair.
- Leid 1: "Cén fáth a bhfuil sé ríthábhachtach foinsí iontaofa a bheith agat agus tú ag scríobh faoi phearsana nó imeachtaí stairiúla?"
- Pléigh an tábhacht a bhaineann le foinsí iontaofa i dtaighde agus an tionchar a bhíonn acu ar chaighdeáin eolais.
Pointí Plé a d’fhéadfadh teacht chun cinn:
- Cruinneas agus Creidiúnacht:
- Cinntíonn foinsí iontaofa go bhfuil an fhaisnéis cruinn agus iontaofa.
- Gan iontaofacht, d’fhéadfadh míchruinneas nó peirspictíochtaí claonta a bheith san áireamh in insintí stairiúla.
- Ionracas Stairiúil a Chothú:
- Cuidíonn foinsí iontaofa le sláine taifead stairiúil a chaomhnú.
- Cabhraíonn sé le saobhadh nó ionramháil fíricí a sheachaint thar am.
- Ag Tógáil Iontaobhas i bhFaisnéis:
- Tá muinín ag léitheoirí agus taighdeoirí as faisnéis atá ar fáil i bhfoinsí iontaofa.
- Feabhsaítear inchreidteacht na gcuntas stairiúil agus iontaofacht fhoriomlán an scéil.
- Mífhaisnéis a Sheachaint:
- Má úsáidtear foinsí neamhiontaofa is féidir faisnéis mhícheart a scaipeadh.
- Feidhmíonn foinsí iontaofa mar chosaintí in aghaidh scaipeadh míchruinnis stairiúla.
- Piarmheasúnú agus Bailíochtú
- Téann go leor foinsí iontaofa faoi phróiseas piarmheasúnú.
- Cuireann ábhair phiarmheasúnaithe céim breise bailíochtaithe le faisnéis stairiúil.
- Peirspictíochtaí Cothromaithe a Chinntiú:
- Cuidíonn foinsí iontaofa le tuiscint níos cuimsithí agus níos cothroime ar imeachtaí stairiúla.
- Trí úsáid a bhaint as foinsí creidiúnacha iolracha cuirtear radharc cruinn ar fáil, rud a laghdaíonn an claonadh.
- Caighdeáin Oideachais agus Acadúla:
- Seasann institiúidí acadúla agus oideachais le húsáid foinsí iontaofa.
- Spreagann sé cloí le caighdeáin dhian, ag cur cáilíocht taighde níos airde chun cinn.
Díospóireacht Ranga (10 nóiméad)
- Leid 2: "Cad iad na bearnaí atá tugtha agaibh faoi deara sna hailt atá léite agaibh go dtí seo? Conas is féidir libh na bearnaí sin a líonadh le faisnéis chruinn?"
- Sleamhnán: Pléigh na difríochtaí idir bunfhoinsí, foinsí tánaisteacha agus treasacha. Tabhair samplaí chun gach cineál a léiriú.
- Leid 3: "An féidir libh smaoineamh ar shamplaí de bhunfhoinsí a bhaineann le mná suntasacha sa stair? Cén chaoi a bhféadfadh na foinsí seo léargais luachmhara a thabhairt?"
Réamhrá ar Theicnící Taighde (10 nóiméad):
- Teicnící éifeachtacha taighde a mhíniú, lena n-áirítear úsáid a bhaint as bunachair shonraí ar líne, leabharlanna, agus irisí acadúla.
- Is féidir iad seo a athrú ag brath ar na hacmhainní atá ar fáil don rang
- Is féidir na samplaí a thugtar sa deic sleamhnáin a athrú chun freastal ar gach réigiún
- Tabhair comhairle dóibh faoi ardchuardaigh a dhéanamh agus úsáid a bhaint as eochairfhocail chun faisnéis ábhartha a fháil.
- Taispeáin gach bunachar sonraí agus tú ag féachaint ar na samplaí chun a thaispeáint do na daltaí conas is féidir leo iad a úsáid dá dtaighde féin.
- Cuir béim ar an tábhacht a bhaineann le hinchreidteacht foinsí ar líne a sheiceáil agus úsáid a bhaint as foinsí agus bunachair shonraí a bhfuil a fhios againn go bhfuil siad mar foinsí iontaofa agus a ndéantar cothabháil orthu.
Gníomhaíocht: Úsáid a bhaint as Acmhainní - Gníomhaíocht Taighde Treoraithe (15 nóiméad):
- Tabhair foinsí samplacha leo a bhaineann le bean shuntasach óna réigiún.
- I ngrúpaí, úsáideann na daltaí an liosta acmhainní chun taighde a dhéanamh ar bhean shuntasach (is féidir leis an múinteoir é seo a roghnú as an liosta nó as bearnaí a aithníodh roimhe seo i nGníomhaíocht Gap Finder)
- Tabhair treoir do dhaltaí conas rochtain a fháil ar bhunachair shonraí ar líne, ar leabharlanna, nó ar irisleabhair acadúla chun taighde treoraithe a dhéanamh ar bhean shuntasach óna réigiún.
- Má tá leathanach ar Vicipéid ag an mbean seo cheana féin, iarr ar na daltaí an t-eolas atá ann a chur i gcomparáid leis an eolas a fhaigheann siad trína gcuid thaighde.
- An bhfuil na foinsí a úsáideann siad liostaithe ar an leathanach Vicí?
- Spreag iad le díriú ar bhunfhoinsí nó ar ailt acadúla a bhaineann leis an mbean roghnaithe a aimsiú.
Tabhair 10 nóiméad do na daltaí é seo a dhéanamh.
- Téigh timpeall chun cabhrú le mic léinn lena gcuid fiosrúcháin taighde agus tabhair treoir ar straitéisí cuardaigh éifeachtacha.
- Tabhair an grúpa ar ais le chéile chun an t-eolas a fuair siad a phlé, ar feadh 5 nóiméad.
- Cuireann gach grúpa a n-anailís i láthair an ranga, ag plé láidreachtaí agus laigí na bhfoinsí.
Críoch (5 nóiméad):
- Achoimre ar an tábhacht a bhaineann le foinsí iontaofa agus na hidirdhealuithe idir bunfhoinsí, foinsí tánaisteacha agus treasacha.
- Cuir béim ar luach anailís chriticiúil a dhénamah agus iad ag déanamh athbhreithniú ar fhoinsí taighde.
Tasc obair bhaile:
- Ba chóir do gach dalta a dheimhniú cén duine a mbeidh siad ag déanamh taighde air agus a n-alt a scríobh don chéad cheacht eile.
- Tá cead acu anois tosaigh ar liosta acmhainní a bhailiú, bunaithe ar an liosta foinsí agus bunachair shonraí a chuirtear ar fáil.
- Spreag iad a gcuid Chláir Dubh a úsáid agus iad ag déanamh an céim seo, agus an t-eolas atá ann a shábháil chun obair a dhéanmah ar an tionscadal agus iad féin a chur i dtaithí ar Vicipéid.
'Nóta: Spreag rannpháirtíocht ghníomhach le linn díospóireachta ranga agus taisc ghrúpa, ag cothú timpeallacht inar féidir le daltaí a gcuid léargais a roinnt agus foghlaim óna chéile. Tá sé mar aidhm ag an gceacht seo na scileanna a thabhairt do dhaltaí chun foinsí iontaofa a aithint agus a úsáid go héifeachtach, ag cinntiú cruinneas agus an-rannpháirtíochta sa tionscadal.