Wikimedia Meta-Wiki

Strateji/Wikimedia hareketi/2017/Yönelim

< Strategy | Wikimedia movement | 2017
This page is a translated version of the page Strategy/Wikimedia movement/2017/Direction and the translation is 27% complete.
Other languages:
2017 Hareket stratejisi
RAPORLAR
ÖĞREN
KATIL
ORGANİZE OL
ULAŞ

Wikimedia bileşenleri olarak Ocak 2017'de, ortak geleceğimiz hakkında tutkulu bir tartışmaya başladık. Son 16 yılımızı düşünerek gelecek on yıllarda dünyada yaratabileceğimiz etkiyi hayal ettik. Hedefimiz, 2030'a giden yolda, hareketimizdeki bireyleri birleştirip onlara ilham verecek ve kararlar almamızı kolaylaştıracak ortak bir stratejik yönelim belirlemekti.

Wiki üzerindeki tartışmalardan büyük çaplı konferanslara, küçük buluşmalara, uzmanlarla söyleşilere, araştırmaya,[1] oldukça yorucu, karmaşık ve etkileyici bir süreçten geçtik. Wikimedia'nın en büyük gücünün; üyelerinin yeteneği, adanmışlıkları ve dürüstlüğü olduğunu tespit etmemiz uzun sürmedi. Başarılı bir strateji; ilgi alanları, hevesleri ve katkıları dahil, topluluklarımızdaki bireylerin farklılıklarıyla bağdaşmalıdır. Kimimiz ansiklopedi maddesi yazarken kimimiz yazılım geliştiriyor. Kimimiz para, zaman veya uzmanlığını bağışlarken kimimiz veri, kaynak ya da ortam düzenliyor. Kimimiz etkinlik düzenliyor, telif hakkı düzenlemesini savunuyor veya sanat eserlerini düzenliyorken kimimiz topluluğu organize ediyor, eğitiyor veya denetliyor. Kimimiz ise bunların hepsini ya da daha fazlasını yapıyor.

Bizi bir araya getiren ne yaptığımız değil, neden yaptığımız.

Hepimiz, açık bilginin dünyayı daha iyi bir yer yaptığı inancını paylaştığımız için bu hareketin bir parçasıyız. Her bir birey, bilgiye kolayca erişme hakkına sahiptir ve her bir bireyin, bilginin derlenmesi ve kendi bilgisini paylaşmasına katkı yapma fırsatı olmalıdır.

Stratejik yönelimimiz: Hizmet ve Eşitlik

2030 itibarıyla Wikimedia, özgür bilgi ekosisteminin esas altyapısı olacak ve vizyonumuzu paylaşan herkes aramıza katılabilecektir.

Wikimedia'ya katkıda bulunan kişiler, topluluklar ve kuruluşlar olarak biz; insan çeşitliliğini tam anlamıyla temsil eden bilgileri derleyerek ve başkalarının da aynı şeyi yapmalarını sağlayacak hizmet ve yapılar inşa ederek dünyamızı ileriye götüreceğiz.

Geçmişte yaptığımız gibi içeriği geliştirme misyonumuzu sürdürecek ve daha da ilerleyeceğiz.

Bir hizmet olarak bilgi: Kullanıcılarımıza hizmet amacıyla, farklı arayüz ve toplulukların dünyaya açık bilgi sunduğu bir platform hâline geleceğiz. Wikimedia'nın dışında açık bilgi oluşturmak ve değiş tokuş etmek üzere arkadaş ve işbirlikçilerimiz için araçlar oluşturacağız. Altyapımız, bizim ve başkalarının farklı biçimlerde özgür ve güvenilir bilgi toplaması ve kullanmasını mümkün kılacaktır.

Bilgi eşitliği: Toplumsal bir hareket olarak çalışmalarımızı, güçlü ve ayrıcalıklı yapılar tarafından dışarıda bırakılmış bilgi ve topluluklar üzerinde yoğunlaştıracağız. Güçlü ve kapsamlı topluluklar inşa etmek için her çevreden insanı aramıza kabul edeceğiz. İnsanların özgür bilgiye erişmesini ve katkıda bulunmasını önleyen toplumsal, siyasi ve teknik engelleri yıkacağız.

Sırada ne var?

Bu stratejik yönü onaylayarak, gelecekte bu doğrultuda birlikte çalışma niyetimizi bildiriyoruz. Bu tartışmanın bir sonraki safhasına iyi niyetle katılmayı ve Wikimania 2018'e kadar, bu geleceği uygulamamızı sağlayan roller, sorumluluklar ve organizasyon stratejileri hakkında nasıl uzlaşacağımız konusunda bilgi vermeyi taahhüt ediyoruz.

Wikimedia hareketinin ihtiyaçlarını kendi ihtiyaçlarımızın üstünde göreceğimize ve ortak stratejik yönümüze en iyi şekilde geçişi sağlayacak yapıları, süreçleri ve kaynakları bulmaya söz veriyoruz.


Nedenler:Neden bu stratejik yönde ilerleyeceğiz?

Özlemler: Ortak arzumuz

Toplu maceramız bir deneme olarak başladı: uzmanların gözetimindeki ücretsiz bir ansiklopedide yer almak için herkesin bulunabileceği bir taslak alanı. [2] Vikipedi kısa sürede oluşum öyküsünden çok daha büyük hale geldi ve bugün rolü bilgi toplamak olan [3] birçok kişi tarafından bilgi kaynağı olarak görülüyor. [4] Vikipedi toplulukları artık herkes için özgür bilgi düşüncesinden beslenen bilgi özgürlüğü ve sosyal ilerleme ideallerinin arkasında duruyor. [5][6] Wikimedia hareketinin vizyonu, bu geniş kapsamı iyi açıklıyor: "Herkesin bütün bilginin toplamını özgürce paylaşabildiğini bir dünya"[7] Ansiklopedinin ötesinde, ortak hedefimizin üç bileşeni var: kapsamlı, güvenilir ve yüksek kalitede bir bilgi birimi yaratmak; bunu katılımcı bir şekilde herkese açık olarak yapmak ve dünyadaki herkese ulaşmak.

Wikimedia'nın Güçlü Yanları:Neyi Değiştirmemeliyiz.

Wikimedia'nin ilk temel dayanağı; bilginin, toplulukları meydana getiren insanlar tarafından oluşturulmasıdır. [8] Yüksek güvenilirliği ya da kalitesi olan bilgi üretmenin bildiğimiz en iyi yolu iyi niyetli işbirliğidir ve Wikimedia kültürünün özünde bu vardır.[9] Herkesin (metinleri) düzenleyebileceği fikri o kadar radikaldir ki "bu, teoride değil, sadece pratikte mümkün" şeklinde espri yapıyoruz.[10] Ve yine de öyle: İlk 16 yılımızda başardıklarımız bu yaklaşımın başarısını gösteriyor. Wikimedia toplulukları hiçten başlayıp yüzlerce dilde milyonlarca sayfa, medya dosyası ve veri ögesine ulaştı.[11] Webin ötesinde, toplulukların içinde kendiliğinden örgütlenmiş gruplar var ve hareketin çalışmalarını dünyaya yayıyorlar. Tüm bu yaklaşımlar korumamız gereken güçlü yanlardır.

Wikimedia'nın sınırları:Neleri geliştirmeliyiz

Halen tüm bilgilerin toplamını derlemekten çok uzaktayız. Oluşturduğumuz içeriğin çoğu uzun ansiklopedi maddeleri ve hareketsiz görseller şeklinde ve bu, pek çok başka bilgi türünü dışlıyor. Mevcut topluluklarımız insan nüfusunun çeşitliliğini yansıtmıyor özellikle de cinsiyet açısından. Temsil ve çeşitlilikteki bu eksiklik bilgi boşlukları [12][13] ve sistemik önyargılar oluşturdu.[14] Okuyucular sıklıkla, oluşturduğumuz içeriğin güvenilirliğini sorguluyor;[15] özellikle kesin olmadığı, kapsamlı olmadığı, tarafsız olmadığı için veya sadece nasıl ve kim tarafından üretildiğini anlamadıkları için.[16]

İşbirliği bakımından, Wikimedia topluluklarına girme ve içinde yer alma zor olabilir. İlk yıllarda aşılması kolay olan giriş bariyerleri şimdi yeni gelenler için aşılmaz hale gelmiştir.[17] Toksik davranışlar ve taciz, projelerimize katılımı olumsuz etkiledi. Başarımız, ezici bir bakım ve takip gereksinimi yarattı ve bu zorlukları, iyi niyetli topluluk üyelerini uzaklaştıran araçlar ve uygulamalarla aşmaya çalıştık. [18] (Metin) Düzenlemenin ötesine geçen diğer katkı türleri eşit derecede değerli olarak tanınmıyor,[19] ve hareketlerimizin yapısı çoğunlukla opak veya merkezîdir; giriş engeli yüksektir.

Wikimedia'nın Ötesinde:Çevremizde ne değişecek

In addition to internal challenges in the Wikimedia movement, there are many external factors that we must account for to plan for the future. Many readers now expect multimedia formats beyond text and images.[20] People want content that is real-time, visual, and that supports social sharing and conversation.[21] There are also opportunities for Wikimedia to fill a gap in education,[22][23] by offering learning materials and communities.[24]

The populations we serve will also change: in the next 15 years, the languages that will be the most spoken are primarily those that currently lack good content and strong Wikimedia communities.[25] The same regions often face the worst restrictions to freedom of access to information online.[26] Similarly, population will grow the most in regions where Wikimedia currently reaches the fewest users, such as Africa and Oceania.[27]

Technology will change dramatically: Automation (especially machine learning and translation) is changing how people produce content.[28] Technology can also help offer more relevant, personalized, reliable content,[29] but it needs to be developed carefully.[30][31] As technology spreads through every aspect of our lives, Wikimedia's infrastructure needs to be able to communicate easily with other connected systems.[32]

Daha adil ve bağlantılı bir gelecek

Wikimedia must continue to provide a solid infrastructure where people can collect and access free, trusted knowledge. We must continue to write encyclopedia articles, develop software, donate money, curate data, remix artwork, or all of the above. We will continue to do this regardless of the direction we choose.

At our core, we have always been a socio-technical system: our collective success is made possible by people and powered by technology. It is how we document and understand our world together.

We invite and allow anyone to participate equally, but in practice not everyone has the same opportunity to contribute. To avoid gaps and systemic biases, we have to take into account people's context. To create accurate and neutral content, we need equitable access and participation. We need social and technical systems that avoid perpetuating structural inequalities. We need hospitable communities that lead to sustainability and equal representation. We need to challenge inequalities of access and contribution, whether their cause is social, political, or technical. As a social movement, we need knowledge equity.

But we're not just a social movement. We're also a collection of websites used by hundreds of millions of people. Many readers value Wikimedia not for its social ideals, but for its usefulness. The utility, global reach, and large audience of the Wikimedia platform give us legitimacy and credibility. They enable us to work with partners, convene allies, and influence policy.

As a platform, we need to transform our structures to support new formats, new interfaces, and new types of knowledge. We have a strategic opportunity to go further and offer this platform as a service to other institutions, beyond Wikimedia. In a world that is becoming more and more connected, building the infrastructure for knowledge gives others a vested interest in our success. It is how we ensure our place in the larger network of knowledge, and become an essential part of it. As a service to users, we need to build the platform for knowledge or, in jargon, provide knowledge as a service.

People make Wikimedia possible. Platforms make Wikimedia powerful. The combination of knowledge equity and knowledge as a service is a strategic choice that takes into account how our movement can grow and have the most impact in both its social and technical aspects. It is how we focus our efforts while embracing our dual role as a platform and as a social movement.

It is how, by 2030, Wikimedia will become the essential infrastructure of the network of free knowledge, and anyone who shares our commitment will be able to join us.

Etkiler: 2030 hedefimiz

We will advance our world through knowledge.

Freely sharing knowledge is by nature an act of kindness, whether it is towards oneself or towards others. Sharing knowledge can be motivated by grand ideals of world peace,[33] by a dream to offer education to all,[34] by humanist values, or by a desire to document one's hobbies.

Regardless of the motives, knowledge plays a critical role in human advancement. By striving for knowledge that accurately represents our world, we contribute to a better understanding of the world and of ourselves.

We will carry on our mission of developing content.

Many of our efforts will benefit all users and projects equally. We will continue to compile and use content as we have done in the past. We will continue our commitment to providing useful information that it is reliable, accurate, and relevant to users.

Knowledge as a service: A platform that serves open knowledge to the world across interfaces and communities

Our openness will ensure that our decisions are fair, that we are accountable to one another, and that we act in the public interest. Our systems will follow the evolution of technology. We will transform our platform to work across digital formats, devices, and interfaces. The distributed structure of our network will help us adapt to local contexts.

We will build tools for allies and partners to organize and exchange free knowledge beyond Wikimedia.

We will continue to build the infrastructure for free knowledge for our communities. We will go further by offering it as a service to others in the network of knowledge. We will continue to build the partnerships that enable us to develop knowledge we can't create ourselves.

Our infrastructure will enable us and others to collect and use different forms of free, trusted knowledge.

We will build the technical infrastructures that enable us to collect free knowledge in all forms and languages. We will use our position as a leader in the ecosystem of knowledge to advance our ideals of freedom and fairness. We will build the technical structures and the social agreements that enable us to trust the new knowledge we compile. We will focus on highly structured information to facilitate its exchange and reuse in multiple contexts.

Knowledge equity: Knowledge and communities that have been left out by structures of power and privilege

We will strive to counteract structural inequalities to ensure a just representation of knowledge and people in the Wikimedia movement. We will notably aim to reduce or eliminate the gender gap in our movement. Our decisions about products and programs will be based on a fair distribution of resources. Our structures and governance will rely on the equitable participation of people across our movement. We will extend the Wikimedia presence globally, with a special focus on under-served communities, like indigenous peoples of industrialized nations, and regions of the world, such as Asia, Africa, the Middle East, and Latin America.

We will welcome people from every background to build strong and diverse communities.

We will create a culture of hospitality where contributing is enjoyable and rewarding. We will support anyone who wants to contribute in good faith. We will practice respectful collaboration and healthy debate. We will welcome people into our movement from a wide variety of backgrounds, across language, geography, ethnicity, income, education, gender identity, sexual orientation, religion, age, and more. The definition of community will include the many roles we play to advance free and open knowledge, from editors to donors, to organizers, and beyond.

We will break down the social, political, and technical barriers preventing people from accessing and contributing to knowledge.

We will work to ensure that free knowledge is available wherever there are people. We will stand against censorship, control, and misinformation. We will defend the privacy of our users and contributors. We will cultivate an environment where anyone can contribute safely, free of harassment and prejudice. We will be a leading advocate and partner for increasing the creation, curation, and dissemination in free and open knowledge.

Notes and references

  1. ↑ Appendix: Background and process
  2. ↑ w:History of Wikipedia and its references
  3. ↑ "Wikipedia should play an active role in preserving knowledge." New Voices Synthesis report (July 2017): The role of Wikipedia in the future
  4. ↑ New Voices Synthesis report (July 2017): Hub for information
  5. ↑ Why create free knowledge? Movement strategy findings report.
  6. ↑ "Wikipedia should take an active role in spreading true knowledge for public good." New Voices Synthesis report (July 2017): The role of Wikipedia in the future
  7. ↑ "Vision - Meta". meta.wikimedia.org. Retrieved 2017-07-27. 
  8. ↑ "Wikimedians believe that the movement is built around a devoted community of readers, editors, and organizations who have brought us to where we are today." Cycle 2 synthesis report (draft)
  9. ↑ Reagle, Joseph (2010). Good faith collaboration : the culture of Wikipedia. Cambridge, Mass.: MIT Press. ISBN 9780262014472. 
  10. ↑ Ryokas, Miikka: "As the popular joke goes, 'The problem with Wikipedia is that it only works in practice. In theory, it can never work.'" Cohen, Noam (2007-04-23). "The Latest on Virginia Tech, From Wikipedia". The New York Times (in en-US). ISSN 0362-4331. Retrieved 2017-07-26. 
  11. ↑ "Wikistats: Wikimedia Statistics". stats.wikimedia.org. Retrieved 2017-08-04. 
  12. ↑ "Lack of local relevant content is a major challenge in Africa." New Voices Synthesis report (July 2017): Challenges for Wikimedia
  13. ↑ Knowledge gaps and bias were voted the top priority for the movement at the 2017 Wikimedia conference, attended by 350 people from 70 countries, representatives of around 90 affiliates, organizations, committees and other groups. Wikimedia Conference 2017/Documentation/Movement Strategy track/Day 3
  14. ↑ “In many regions (especially where Wikimedia awareness is lower), people greatly desire and value content that speak to their local context and realities, but struggle to find it both online and offline. To support the development of this content, and to mitigate Western bias, the movement need to refine or expand its definitions of knowledge.” Appendix: Where the world is going: Pattern 4
  15. ↑ "Wikipedia’s open platform causes people to question its truthfulness and verifiability." New Voices Synthesis report (July 2017): Challenges for Wikimedia
  16. ↑ “Mistrust of Wikipedia is a learned perception. It stems from a lack of clarity about what the product(s) are and how their content is developed.” Appendix: Where the world is going: Pattern 11
  17. ↑ “Many new to the movement feel that the current barriers to entry are too high. The perceived culture of exclusivity and lack of support for newcomers is demotivating.” Appendix: Where the world is going: Pattern 7
  18. ↑ Halfaker, Aaron; Geiger, R. Stuart; Morgan, Jonathan T.; Riedl, John (2013-05-01). "The Rise and Decline of an Open Collaboration System: How Wikipedia’s Reaction to Popularity Is Causing Its Decline" (PDF). American Behavioral Scientist 57 (5): 664–688. ISSN 0002-7642. doi:10.1177/0002764212469365. 
  19. ↑ “Current norms around contribution are geared towards a narrow set of functions (e.g. editing dominates). People with varied backgrounds and skills wish to add value in diverse ways, and the movement would benefit by supporting them in doing so.” Appendix: Where the world is going: Pattern 8
  20. ↑ "Visual, real-time, and social aren’t just buzzwords; research found that they are the characteristics of content platforms that young people increasingly prefer." Reboot Summary of Key Opportunities & Findings: Indonesia & Brazil
  21. ↑ “Behaviors, preferences, and expectations for content are changing. People increasingly want content that is real-time and visual and that supports social sharing and conversation.” Appendix: Where the world is going: Pattern 5
  22. ↑ “Underperforming education systems worldwide have led people to seek alternative ways to learn As a result, many innovative information and learning platforms have emerged, but they all still need a base of quality content.” Appendix: Where the world is going: Pattern 14
  23. ↑ "Advancing education" was a major theme that emerged from the first cycle of community discussions, especially at the Wikimedia Conference 2017, where it was voted the third most important priority for the movement. Wikimedia Conference 2017/Documentation/Movement Strategy track/Day 3
  24. ↑ “Wikimedia has the opportunity to build a community passionate about not just producing knowledge, but about helping people learn. by working with diverse partners and niche content experts, curators, and ambassadors.” Appendix: Where the world is going: Pattern 10
  25. ↑ “The dominant languages of the future are, for the most part, not those where Wikimedia leads in content volume or size of community.” Appendix: Where the world is going: Pattern 3
  26. ↑ "Freedom House". freedomhouse.org. Retrieved 2017-08-04. 
  27. ↑ “In the next 15 years, the greatest population growth is expected in regions (e.g. Africa, Oceania) where Wikimedia currently has the lowest reach. To serve every human, the movement must pay greater attention to how it serves these regions.” Appendix: Where the world is going: Pattern 1
  28. ↑ “Technology may be able to assist in many of the functions editors currently do. Automation (especially related to machine learning and translation) is rapidly changing how content is being produced. This opens up opportunities for current community members to find other ways to contribute.” Appendix: Where the world is going: Pattern 9
  29. ↑ “Technological innovations (e.g. AI, machine translation, structured data) can help curate and deliver relevant, personalized, reliable content.” Appendix: Where the world is going: Pattern 18
  30. ↑ “Developing and harnessing technology in socially equitable and constructive ways—and preventing unintended negative consequences—requires thoughtful leadership and technical vigilance.” Appendix: Where the world is going: Pattern 19
  31. ↑ "The movement should cautiously use AI and machine learning to help increase quality and accessibility. The overall view from Wikimedians is that we should maintain our community-first focus, and use AI and other technologies to reduce busy-work, not replace volunteers, and improve quality." Cycle 2 Synthesis Report
  32. ↑ “Emerging technologies are revolutionizing how platforms are defined and used. The most impactful technologies will be those that make the shift from technical infrastructure to ecosystem-enabling platform.” Appendix: Where the world is going: Pattern 15
  33. ↑ "IFLA -- Internet Manifesto 2014". www.ifla.org. International Federation of Library Associations and Institutions. 2014. Retrieved 2017-08-18. Freedom of access to information and freedom of expression are essential to equality, global understanding and peace. 
  34. ↑ Universal Declaration of Human Rights. United Nations General Assembly. Everyone has the right to education. 
Retrieved from "https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Strategy/Wikimedia_movement/2017/Direction/tr&oldid=27702046"