Nizamnamə/Məzmun/Dəyərlər və Prinsiplər
This was a historical draft of the Wikimedia Movement Charter. The latest version of the Charter that is up for a global ratification vote from June 25 to July 9, 2024 is available in the main Meta page. We thank the stakeholders of the Wikimedia movement for their feedback and insights in producing this draft. |
Vikimedia Hərəkatı biliyə faktiki, yoxlanıla bilən, açıq və əhatəli yanaşmanı təmsil edir. Wikimedia platformaları qlobal auditoriyaya biliyə xidmət edir və onların ev sahibliyi etdikləri layihələr müstəqil təşəbbüslə idarə olunur. Siyasətlər və gündəlik təcrübələr Hərəkat Strategiyasının Prinsiplərində, Hərəkat Nizamnaməsində müəyyən edilmiş dəyərlər balansı əsasında və hər yerdə bütün Vikimediyaçıların bərabərlik əsasında iştirak etmək imkanı verən icmalarda tətbiq edilir.
Dəyərlər və prinsiplər biliyin bölüşdürülməsinə bu yanaşmanın birgə səy olduğunu qəbul edir və diqqəti aşağıdakılara yönəltməyi hədəfləyir:
Azad və açıq bilik
Wikimedia Hərəkatı açıq lisenziyalaşdırmadan istifadə edərək bütün məzmununu və proqram təminatını, bütün platformalarını dünya ilə paylaşır. O, həmçinin tarixən marginallaşmış biliyin, o cümlədən öz layihələri çərçivəsində daxil edilməsini öhdəsinə götürür.
Müstəqillik
Vikimedia Hərəkatı sərbəst bilik missiyasına mane olacaq hər hansı bir tərəfdarlıq olmadan müstəqil fəaliyyət göstərməyə çalışır. Hərəkat kommersiya, siyasi və ya digər pul və ya təşviqat təsirləri ilə idarə olunmur.
İnklüzivlik
Vikimedia Hərəkatı hər kəsin iştirak edə biləcəyi və insan mərkəzli baxışla birgə yarada biləcəyi ümumi məkanı qiymətləndirir. Layihələr bir çox dillərdə təqdim olunur və universal dizayn və köməkçi texnologiyalarla müxtəlif platformalarda əlçatandır. Hərəkat daxilindəki işin əsasını müxtəlifliyə və icmaların hüquqlarına hörmət təşkil edir. Bunu etmək üçün hərəkatdakı insanlar Ümumdünya Davranış Kodeksini tamamlayan davranış kodları hazırlayır və tətbiq edirlər ki, hər kəs özünü dəyərli hiss etsin və bərabər şəkildə daxil olsun.
Tərəfdaşlıq
Vikimedia Hərəkatı səlahiyyəti həm platformalarda, həm də təşkilati idarəetmədə uyğun olan ən yaxın və ya yerli səviyyəyə həvalə edir. Bununla da hərəkat qlobal hərəkatın dəyərlərinə uyğun fəaliyyət göstərən icmaların bacarıqlı özünüidarəsini və muxtariyyətini təmin edir.
Bərabərlik
Vikimedia Hərəkatı üzləşdikləri problemlərin müxtəlifliyini dərk edərək qeyri-bərabər dünyada icmalara güc verir. İstifadəçilərinin və iştirakçılarının təhlükəsizliyi və məxfiliyinə dair rəqəmsal hüquqlar bütövlükdə hərəkat üçün prioritetdir. Hərəkat qeyri-mərkəzləşdirilmiş idarəetmə və ictimaiyyətin səlahiyyətlərinin artırılması yolu ilə biliklərdə bərabərlik və resursların bölüşdürülməsi üçün fəal tədbirlər görür.
Cavabdehlik
Vikimedia Hərəkatı mümkün olduğu yerlərdə paylaşılan redaktə edilə bilən sənədlərin şəffaflığı, proqramlar və fəaliyyətlər haqqında ictimaiyyətə məlumat verilməsi və hesabatın verilməsi və nizamnamədə müəyyən edilmiş rol və öhdəliklər üçün icmanı təmsil edən səslərin prioritetləşdirilməsi vasitəsilə özündə məsuliyyət daşıyır.
Dayanıqlılıq
Vikimedia Hərəkatı innovasiyalar və təcrübələr vasitəsilə inkişaf edir, pulsuz bilik platformasının nə ola biləcəyinə dair baxışlarını daim yeniləyir. Hərəkat, mümkün olduqda mənalı ölçülərə əsaslanan sübutlar vasitəsilə dəstəklənə və idarə oluna bilən effektiv strategiya və təcrübələr həyata keçirir. Vikimedia Hərəkatındakı insanlar onun strukturları və icmaları arasında davamlılıq mədəniyyətini təbliğ edirlər.