Gamayyar Tsarin Gudanarwa/FAQ

Universal Code of Conduct

• Policy
• Enforcement guidelines
• Coordinating Committee (U4C) charter
• Project overview
• Frequently asked questions
• Training modules

Shawarwari

1. Yaya UCoC ke da alaƙa da wasu yunƙurin Tsarin Tafiyar da shawarwari, misali Tsarin Dokan Tafiyar?

UCoC muhimmin shiri ne daga tattaunawar al'umma ta Wikimedia 2030 da tsarin dabarun. Shawara ta uku daga tattaunawar Tsarin Tafiyar ita ce samar da aminci da haɗa kai a cikin al'ummomi da ƙirƙirar tsarin gudanarwa an ƙididdige matakin mafi girman fifiko na wannan shawarar. Akwai Tattaunawar Duniya da aka yi daidai da Gamayyar Tsarin Gudanarwa don wasu tsare-tsaren Tsarin Tafiyar kamar Tsarin Dokan Tafiyar.

2. A kan wane tushe aka zaɓi al'ummomin don tuntuɓar gida?

An zaɓi al'ummomin don shawarwarin harshe na gida na Mataki na 1 bisa dalilai da yawa, gami da ƙimar girma da yanayin manufofin ɗabi'a na gida. Ana samun ƙarin bayani kan tsari na Mataki na 1 anan. Samar da ƙwararrun masu gudanar da yare na gida kuma abin la'akari ne mai amfani.

Kamar Mataki na 1, abubuwa da yawa sun jagoranci zaɓin al'ummomi don Mataki na 2. Na farko shine bayanai kan abubuwan da ake amfani da su na aiwatar da ayyukan Wikimedia na harshe daban-daban dangane da manufofin gida. An zaɓi masu gudanarwa don wakiltar al'ummomi masu matakai daban-daban na aiwatar da aiki, don kawo ra'ayoyi daban-daban. Samar da ƙwararrun masu gudanarwa da buri na faɗin yanki shima ya taka rawa.

3. Gidauniyar Wikimedia ta sanar da cewa UCoC za ta yi amfani da duk ayyukan Wikimedia da sarari?

Eh. Tun da UCoC za ta zama wani ɓangare na Sharuɗɗan Amfani, ba zai yiwu ga kowane al'ummomi su fice daga manufofin duniya ba. Idan manufofin gida ko ayyuka da ake da su suna da alama sun saba wa UCoC, ya kamata a tada matsalolin da wuri a cikin tsari don a iya bincika da warware rikicin. Tun daga ranar 2 ga Fabrairu 2021, Kwamitin Amintattu ta amince da UCoC a hukumance a matsayin manufar da za ta shafi duk ayyuka da ayyuka a cikin tafiyar Wikimedia. Hakanan an bayyana wannan iyakar tun farkon matakan tuntuɓar mataki na 1 don tsara manufofin, kuma an buga su duka akan meta, wikimedia-l, da ayyuka na ɗaiɗaikun mutane da yawa. Akwai jerin sanarwa ga ƙananan da masu matsakaicin girman wikis akan wannan shafin. Ana samun cikakkun bayanai na manyan shawarwari akan wiki anan.

Fassarawa

4. Shin UCoC da takaddun tallafi za su kasance a cikin duk harsuna?

Ƙungiyar aikin UCoC za ta yi aiki don fassara duk manyan takardu da sanarwa zuwa harsuna da yawa mai yiwuwa ta amfani da haɗin gwiwar hukuma da fassarar sa kai. Wannan babban ƙoƙari ne da zai ɗauki lokaci, kuma ba za mu iya yin shi kaɗai ba. Muna ƙarfafa masu sa kai waɗanda suke son fassara kayan aiki, ko waɗanda suke son a samar da fassarori a cikin sabon harshe, zuwa imel ɗin ucocprojectwikimedia.org. Duk da yake ba zai yiwu a fassara duk kayan cikin duk harsuna ba, mun himmatu don ba da damar shiga cikin tsarin UCoC a cikin harsuna.

5. Idan akwai bambance-bambancen fassarar ko rikice-rikice na fassarar, wane nau'in yare na daftarin ne za a ɗauki sigar hukuma?

Ƙungiyar UCoC tana aiki don buga fassarorin da yawa na manufofin UCoC, tsarukan tirsasawa, da shafuka masu alaƙa, gwargwadon yiwuwa. Koyaya, fassarorin ajizai ne, kuma muna amfani da dabaru da yawa (hukumar biyan kuɗi, masu sa kai, ma'aikata, da sauransu) don kammala fassarori, waɗanda kowannensu yana da nasa ƙalubalen daidai. An ƙarfafa al'ummomi don taimaka mana gano da gyara bambance-bambancen, kuma an nemi su fahimci cewa gyara bambance-bambancen yana ɗaukar lokaci. Har sai an kammala aikin, sigar Turanci za ta zama sigar hukuma.

Tirsasawa

6. Menene tsare-tsaren tirsasawa da UCoC, kamar wanda ke da alhakin aiwatar da shi?

Kamar yadda umarni daga Kwamitin Amintattu na Gidauniyar (Board, ko BoT), tirsasawa shine abin da aka mayar da hankali kan kashi na biyu na aikin, wanda ya fara bayan daftarin karshe na UCoC da Hukumar ta amince da shi kuma ta sanar a ranar 2 ga Fabrairu. 2021. Wannan yana nufin cewa al'ummomin Wikimedia za su ƙayyade yadda za a yi amfani da UCoC, fassara, da kuma tilasta su a matakin gida. Ana ƙarfafa dukkan bangarorin da abin ya shafa da su shiga cikin tattaunawar don neman dacewa tare da ayyuka, manufofi, da hanyoyin al'umma. A ƙarshe, UCoC da tsarin tirsasawa da ita ana nufin su zama tushen tushe a cikin tafiyar. Har yanzu ana ƙarfafa al'ummomin ayyukan ɗaiɗaikun su haɓaka ƙa'idodin halayen kansu a kan wannan ƙoƙarin.

7. Ta yaya za a magance cin zarafi na UCoC a rayuwa ta ainihi, misali, a Gidauniyar ko mai alaƙa na Wikimedia inda kuma ana amfani da Manufar Sararin Abokantaka? Wace manufa ce za ta kasance a gaba?

Kamar yadda UCoC ke ba da ƙaramin tsari na tirsasawa, manufofin gida yakamata a fara tuntuɓar manufofin gida da fara aiwatar da su yayin da suke aiki. Wannan gaskiya ne ga abubuwan da suka faru kamar yadda yake gaskiya ga hali akan kowane Manhajar Wikimedia. Ana nufin UCoC ne kawai a yi amfani da shi a lokuta inda manufofin gida ko hanyoyin aiwatarwa ba su isa ba don magance matsalolin da ke hannunsu.

8. Shin rahoton sirri na keta hakkin UCoC zai saba wa al'adun jama'ar Wikimedia na 'yanci da gaskiya (inda kowa, alal misali, zai iya ganin tarihin shafin)?

An riga an karɓi rahotanni a cikin sirri saboda dalilai da yawa, kamar waɗanda ke buƙatar bayyanawa ko murkushe bayanan da ke bayyana kansu, barazanar cutarwa, da sauran batutuwa masu mahimmanci. Ana ƙaddamar da irin waɗannan rahotanni akai-akai ga Lafiya da Aminci/Shari'a, Stewards, CheckUsers, Oversighters, Kwamitin masu Zartarwa, da sauran masu aiki. Yawancin mahalarta taron sun nuna rashin son ba da rahoton cin zarafi a wuraren taruwar jama'a, saboda hakan na iya haifar da gaba gaba. Wani muhimmin abin la'akari a cikin Mataki na 2 shine bincika buƙatar daidaita gaskiya tare da aikin kare waɗanda aka zalunta.

9. Wane irin tallafi Gidauniyar za ta bayar ga waɗanda ke da alhakin aiwatar da UCoC?

Gidauniyar ta himmatu wajen tallafawa UCoC ta kowane mataki na ci gabanta: tsara manufofi, shawarwari kan aiwatarwa, sannan tabbatar da aiwatar da hanyoyin yin aiki da kyau. An riga an ɗauki wasu matakai don tabbatar da aiwatar da UCoC ya yi nasara. Wannan ya haɗa da bayar da tallafi ga waɗanda za su iya ɗaukar alhakin aiwatar da UCoC. Misali, Ƙungiyar Cigaban Al'umma ta Gidauniyar ta ƙaddamar da shirye-shiryen gwaji na horo akan layi. Yayin da muka fi fahimtar bukatun al'umma ta hanyar shawarwarinmu na Mataki na 2, za mu sami kyakkyawar fahimtar nau'ikan tallafi don ba da fifiko.

Bita na lokaci-lokaci

10. Shin za a sami sake bita na lokaci-lokaci da gyare-gyare na UCoC da zarar an kafa shi? Idan eh, wa zai dauki nauyin yin hakan?

Eh. Sashen Shari'a na Gidauniyar za ta karbi bakuncin bita na UCoC da Tsarukan Tirsasawa shekara guda bayan amincewa da Tsarukan Tirsasawa. Ana iya sauƙaƙe bita-da-hannun ta hanyar tsarin gudanarwa masu tasowa kamar waɗanda tsarin Tsarin Tafiyar suka ba da shawarar.

11. Wanene zai sake duba manufofin nan gaba idan bukatar gaggawa ta taso?

Kamar sauran manufofin da Gidauniyar ta shirya, ana iya ƙaddamar da buƙatun canje-canje na gaggawa ga Sashen Shari'a na Gidauniyar. Sashen Shari'a ya jagoranci tattaunawar gyara da al'umma ke jagoranta a baya (misali, Gyaran Sharuɗɗan amfani na 2014/Biyan Gudunmawa) kuma yana da tsari da tsari don sauƙaƙe waɗannan yanayi.

Rikici da manufofin gida

12. Me zai faru idan manufofin gida sun yi karo da UCoC?

Bayan amincewa da UCoC ta hukumar, za a ƙarfafa duk al'ummomin Wikimedia su duba manufofin da suke da su don tabbatar da sun cika burin UCoC. Al'ummomi za su iya wuce UCoC kuma su haɓaka ƙarin fayyace manufofi, amma yakamata su tabbatar da cewa manufofin yankinsu ba su faɗi ƙasa da ƙa'idar da UCoC ta gindaya ba. Idan an buƙata, al'ummomi da Gidauniyar za su iya yin aiki tare don daidaita manufofi. Gidauniyar za ta kasance don taimakawa har sai an kammala aikin.

13. Shin UCoC zata kuma shafi ayyukan da suka riga suna da manufofi da jagororin gida?

UCoC tana da niyyar ƙirƙirar mafi kyawun ƙa'idodi don gudanarwa a cikin tafiyar. Ayyuka tare da ingantattun manufofi yawanci suna saduwa ko wuce tsammanin UCoC kuma gabaɗaya ba za su yi canje-canje da yawa ga manufofin gida ba don bin manufofin duniya.

14. Kowane manhajar Wikimedia yana da nasa jagororin ɗabi'a da manufofin da masu amfani da wannan aikin suka rubuta dangane da bukatunsu. Shin UCoC za ta canza waɗannan jagororin da manufofin?

Ba a nufin UCoC don maye gurbin data kasance, ingantattun matakan ɗabi'a. Maimakon haka, UCoC za ta yi aiki azaman ma'auni na asali don duk ayyukan, musamman waɗanda ayyukan da ke da kaɗan ko babu ƙa'idodin ɗabi'a. Ƙungiyoyi za su iya amfani da UCoC don haɓaka ƙa'idodi masu dacewa da al'adu ko don daidaita tirsasawa da ke akwai kamar yadda ake buƙata.

15. Me zai faru idan UCoC ba ta biya 100% bukatun al'ummarmu ba?

Tabbas UCoC ba zai biya duk buƙatun al'umma ba. Hakanan, UCoC yana da yuwuwar haɓakawa a nan gaba. An ƙarfafa al'umma da su gina manufofinsu a kai. Misali, UCoC na iya cewa, "Ya kamata ku mai da hankali kan abin da ya fi dacewa ba kawai a gare ku a matsayin edita ɗaya ba, har ma ga al'ummar Wikimedia gabaɗaya." Wannan yana da faɗi sosai. Yawancin ayyukan Wikimedia sun riga sun sami ƙarin cikakkun tsare-tsare kan yadda za a magance al'amurra irin wannan, kamar rikice-rikice na sha'awa. Idan aikinku ba shi da ɗaya, irin wannan jumla a cikin UCoC zai zama tsarin koma baya ga duk wani rikici da ya taso akan wannan batu. Amma UCoC kuma na iya zama kyakkyawan tunatarwa don haɓaka ƙarin cikakken tsari game da wannan ko wasu batutuwa.

16. Ta yaya UCoC zata dace da duk yanayin al'adu?

Ƙila UCoC ba ta dace da duk yanayin al'adu ba, amma masu tsarawa sun yi aiki don sanya shi ya haɗa da iyawa. Ƙungiyar UCoC ta yi wa al'ummomi masu al'adu daban-daban kuma sun ɗauki ra'ayoyinsu. Kwamitin yin daftari ya yi la'akari da waɗannan abubuwan yayin ƙirƙirar daftarin. Idan kun ga ƙarin gibin al'adu a cikin daftarin, da kyau ku kawo wannan ga hankalinmu a kan babban shafi na magana na Gamayyar Tsarin Gudanarwa, kuma ana iya haɗa waɗannan batutuwa cikin bita na farko ko na gaba na shekara-shekara.

Ragewa tare da Sharuɗɗan Amfani

17. Shin har yanzu yana da mahimmanci a sami UCoC lokacin da sashe na 4 na Sharuɗɗan Amfani (ToU) ya ƙunshi manufofin ɗabi'a kamar "Kaucewa Wasu Ayyuka"?

Sashe na 4 na Sharuɗɗan Amfani na Wikimedia ya ƙunshi wasu jagororin ɗabi'a tare da jagororin abun ciki kamar keta haƙƙin mallaka da gudummawar da aka biya. Koyaya, ba cikakken lissafi bane. Gamayyar Tsarin Gudanarwa tana nufin taimaka wa al'ummomi su yi amfani da Sashe na 4 na ToU ta hanyar faɗaɗa tsammanin halaye daki-daki.

18. Me yasa muke rubuta sabon UCoC maimakon sake rubuta Sashe na 4 na Sharuɗɗan Amfani?

Don kiyaye Sharuɗɗan Amfani da abin karantawa da taƙaitacce, an ware wasu bayanai zuwa wasu takardu. Misali, Manufar Ba da Lasisi da Manufar Lasisi na Jama'a an haɗa su azaman hanyoyin haɗin gwiwa. Yarda da Sharuɗɗan Amfani yana nufin yarda da waɗannan takaddun kuma. Rabuwar Gamayyar Tsarin Gudanarwa zai ba da damar yin cikakken bayani idan ya cancanta. Hakanan zai sauƙaƙa sabuntawa bisa la'akari da canjin buƙatun mu azaman tafiyar.

Haɓaka Gidauniyar Wikimedia

19. Me yasa Gidauniyar Wikimedia ke da hannu a cikin wannan manufar?

Kwamitin Amintattu ne ya bukaci Gidauniyar Wikimedia da ta tallafa wa tsarin. A kan shawarwarin da membobin al'umma suka gabatar a cikin tsarin Tsarin Tafiyar, kwamitin da ya ƙunshi masu sa kai da ma'aikatan Gidauniyar suka rubuta UCoC.

20. Menene zai zama aikin 'ainihin' daga Gidauniyar Wikimedia idan wani ya keta UCoC?

Yawancin cin zarafin UCoC ba za a magance su ta Gidauniyar Wikimedia ba. Al'ummomin gida ko ma'aikatan duniya ne za su kula da su. Ana magance cin zarafi na Sharuɗɗan Amfani a halin yanzu ta hanya ɗaya. Za a tantance ainihin cikakkun bayanai game da aiwatar da aiki bayan amincewa da KTsarukan Tirsasawa.

21. Shin UCoC za ta kasance ƙarƙashin ƙuri'a?

Babban rubutun manufofin UCoC Kwamitin Amintattu ne ya amince da shi a cikin Fabrairu 2021, kuma manufa ce mai aiki. Tsarukan Tirsasawa na UCoC za su bi ta hanyar tabbatarwa a cikin 2022, suna nuna buƙatun irin wannan tsari a cikin buɗaɗɗen wasiƙa zuwa ga Kwamitin Amintattu ta Masu sasantawar Manhajar Wikimedia a cikin Afrilu na 2021.

Aiwatarwa

22. Menene Tsarukan tirsasawar UCoC suka ƙunsa?

Tsarukan tirsasawar UCoC sun ƙunshi aikin rigakafi (inganta wayar da kan UCoC, ba da shawarar horarwar UCoC, da sauransu) da aikin amsawa (cikakken tsari don yin rajista, sarrafa abubuwan da aka ruwaito, samar da albarkatu don cin zarafi, zayyana ayyukan tilastawa don cin zarafi…) waɗanda aka yi niyya. don taimaka wa membobin al'umma su daidaita da kyau tare da matakai masu adalci da daidaito a cikin al'ummomi don samar da yanayin aiki mafi aminci ga kowa.

23. Sau nawa za a sabunta tsarin tare da canje-canje?

Duk rubutun manufofin da jagororin za su sami bita na lokaci-lokaci, gami da cikin shekara guda na aiwatarwa.

24. Wanene zai kula da UCoC?

Kwamitin Gudanar da Gamayyar Tsarin Gudanarwa, wanda aka sani da U4C. U4C za ta sa ido kan rahotannin karya UCoC kuma za ta iya yin ƙarin bincike kuma za ta ɗauki mataki a inda ya dace. U4C za ta sa ido akai-akai tare da tantance yanayin aiwatar da Dokar kuma tana iya ba da shawarar sauye-sauye masu dacewa ga UCoC zuwa Gidauniyar Wikimedia da al'umma don la'akari. Lokacin da ya cancanta, U4C za ta taimaka wa Gidauniyar Wikimedia wajen tafiyar da lamuran. U4C ba za ta iya canza UCoC ba, magance rashin jituwa tsakanin Gidauniyar da masu alaƙanta, ƙirƙirar dokoki waɗanda ke kewaye ko yin watsi da UCoC, ko yin aiki akan duk wani lamari da bai shafi UCoC ko aiwatar da shi ba.

25. Ta yaya U4C za ta yi hulɗa da sauran ƙungiyoyi masu yanke shawara kamar kwamitin masu zartarwa?

Ana nufin U4C ta tsaya a matsayin ƙungiyar yanke shawara ta ƙarshe inda babu ƙungiyar yanke shawara mafi girma (kamar al'ummomi ba tare da kwamitin masu zartarwa ko wani tsari makamancin haka ba), ko wurin da manyan ƙungiyoyin yanke shawara suka gabatar da shari'o'i. U4C kuma za ta yi aiki azaman ƙungiyar yanke shawara don batutuwa masu tsauri waɗanda ba za a iya sarrafa su ta hanyar aiwatar da aiwatar da su ba.

26. Yadda za a kafa U4C?

Kwamitin yin daftari ya ba da shawarar kafa kwamitin Ginin U4C. Kwamitin Ginin U4C zai ƙunshi membobin al'umma waɗanda za su yi aiki tare da Gidauniyar don ƙirƙirar tsari don kafa U4C.