Powszechne zasady postępowania/FAQ
Konsultacje
- 1. W jaki sposób PZP są związane z pozostałymi inicjatywami i konsultacjami w ramach Strategii Ruchu Wikimedia, na przykład Kartą Ruchu?
- PZP to kluczowa inicjatywa wynikająca z rozmów społeczności w ramach strategii Wikimedia 2030 oraz procesu strategicznego. Trzecie zalecenie z przeprowadzanych konsultacji dotyczyło zapewnienia bezpieczeństwa i równouprawnienia w społecznościach, a stworzenie PZP uznano za inicjatywę o najwyższym priorytecie. Równolegle z konsultacjami PZP, odbywała się seria Global Conversations (rozmów globalnych) dla innych inicjatyw Strategii Ruchu, takich jak Karta Ruchu.
- 2. Na jakiej podstawie wybrano społeczności do konsultacji lokalnych?
- Społeczności w Fazie 1 były wybrane na podstawie kilku kryteriów, w tym: wielkości ich wzrostu oraz stanu lokalnych zasad związanych z zachowaniami. Szczegółowe informacje są dostępne na stronie dotyczącej początkowych konsultacji. Dostępność wykwalifikowanych osób zajmujących się prowadzeniem konsultacji również była jednym z kryteriów wpływających na wybór konsultowanych społeczności.
- Podobnie jak w Fazie 1, przy wyborze społeczności konsultowanych w ramach Fazy 2 kierowano się wieloma czynnikami. Pierwszym z nich były dane o istniejącej infrastrukturze egzekwowania przepisów w różnych społecznościach projektów Wikimedia w ramach ich lokalnych polityk i zasad.
Facylitatorzy zostali wybrani do konsultowania społeczności o różnych poziomach istniejących zasad, tak aby wnieść do projektu różnorodne perspektywy. Rolę odegrała również dostępność wykwalifikowanych moderatorów oraz aspiracje pokrycia konsultacjami jak najszerszego zasięgu geograficznego.
- 3. Czy Fundacja Wikimedia ogłosiła, że Powszechne Zasady Postępowania będą obowiązywały we wszystkich projektach i przestrzeniach Wikimedia?
- Tak. Jako że PZP są załącznikiem do Warunków użytkowania, nie będzie możliwe, żeby pojedyncze społeczności zostały wyłączone spod działania globalnej polityki. Jeśli istniejące obecnie lokalne zasady lub praktyki wydają się być sprzeczne z PZP, należy zgłosić te obawy jak najwcześniej, aby konflikt mógł zostać zbadany i rozwiązany. 2 lutego 2021 roku Rada Powiernicza formalnie zatwierdziła PZP jako dokument, który będzie miał zastosowanie do wszystkich projektów i działań w ruchu Wikimedia. Zakres obowiązywania PZP został przedstawiony już w początkowych etapach konsultacji Fazy 1 w celu opracowania projektu polityki i został opublikowany zarówno na Meta-wiki, liście dyskusyjnej wikimedia-l, jak i poszczególnych projektach.
Lista ogłoszeń dla małych i średnich wiki jest dostępna tutaj. Szczegóły dotyczące konsultacji w Fazie 1 ze społecznościami są dostępne na tej stronie.
Tłumaczenia
- 4. Czy PZP i dokumentacja dodatkowa będą dostępne we wszystkich językach?
- Zespół PZP będzie pracować nad tłumaczeniem wszystkich ważniejszych dokumentów oraz ogłoszeń na tyle języków, na ile jest to możliwe z pomocą płatnych tłumaczy oraz wolontariuszy. To duży wysiłek, który wymaga czasu i nie jesteśmy w stanie zrobić tego sami. Wolontariuszy, którzy chcieliby przetłumaczyć materiały lub chcieliby udostępnić tłumaczenia w nowym języku, zachęcamy do wysłania e-maila na adres ucocproject wikimedia.org. Chociaż nie jest możliwe przetłumaczenie wszystkich materiałów na wszystkie języki, dążymy do umożliwienia szerokiego udziału w procesie tworzenia PZP w wielu językach.
- 5. W przypadku rozbieżności w tłumaczeniach lub konfliktów interpretacyjnych, która wersja językowa PZP zostanie uznana za wersję oficjalną?
- Zespół PZP pracuje nad opublikowaniem możliwie największej liczby tłumaczeń PZP, Wytycznych egzekwowania i powiązanych stron. Tłumaczenia mogą być jednak niedoskonałe i stosujemy szereg strategii (płatni tłumacze, wolontariusze, pracownicy etc.), aby dokończyć tłumaczenia, z których każda ma swoje własne wyzwania i problemy. Zachęcamy społeczność do pomocy w identyfikowaniu i korygowaniu rozbieżności oraz prosimy o zrozumienie, że ich naprawa może wymagać czasu. Dopóki proces nie zostanie zakończony, wersja angielskojęzyczna będzie uznawana za wersję oficjalną.
Egzekwowanie
- 6. Jakie są plany dotyczące egzekwowania PZP, np. kto będzie odpowiedzialny za egzekwowanie?
- Zgodnie z dyrektywami Rady Powierniczej Fundacji Wikimedia (Rada Powiernicza, Rada), egzekwowanie jest przedmiotem Fazy 2 konsultacji, która rozpoczęła się po zatwierdzeniu przez Radę ostatecznej wersji projektu PZP i ogłoszeniu go 2 lutego 2021. Oznacza to, że społeczności Wikimedia określą, w jaki sposób PZP będzie stosowane, interpretowane i egzekwowane na poziomie lokalnym. Zachęca się wszystkie zainteresowane strony i społeczności do aktywnego udziału w dyskusji w celu znalezienia zgodności z istniejącymi lokalnymi praktykami, zasadami i procedurami społeczności. Wreszcie, PZP i jego egzekwowanie mają służyć jako punkt odniesienia w całym ruchu Wikimedia. Społeczności poszczególnych projektów są nadal zachęcane do opracowania własnych przepisów dotyczących zachowań.
- 7. Jak można postępować w przypadku naruszenia PZP w prawdziwym życiu, na przykład na wydarzeniach Fundacji Wikimedia lub afiliantów, gdzie obowiązują również Zasady bezpiecznej przestrzeni? Która zasada miałaby pierwszeństwo?
- Ponieważ PZP zapewniają minimalny standard, najpierw należy skonsultować się z lokalnymi zasadami lub uchwalić je w miarę potrzeby. W takim samym stopniu dotyczy to wydarzeń, jak i zachowań w każdym projekcie Wikimedia. PZP mają być stosowane tylko w przypadkach, gdy lokalne zasady lub mechanizmy ich egzekwowania nie są wystarczające, aby rozwiązać bieżące problemy.
- 8. Czy niepubliczne zgłaszanie naruszeń PZP byłoby sprzeczne z wolną i przejrzystą kulturą społeczności Wikimedia (gdzie każdy może na przykład zobaczyć historię edycji strony)?
- Już teraz wielokrotnie zdarza się, że zgłoszenia są przyjmowane niepublicznymi kanałami, z wielu powodów, takich jak te, które wymagają ujawnienia lub ukrycia informacji umożliwiających identyfikację osoby, spraw związanych z groźbami oraz innymi wrażliwymi kwestiami. Prywatne zgłoszenia są regularnie składane zespołowi Trust and Safety, zespołowi prawnemu Fundacji Wikimedia, stewardom, checkuserom, rewizorom, Komitetom Arbitrażowym oraz innym osobom funkcyjnym. Znaczna liczba uczestników konsultacji wyraziła niechęć do zgłaszania np. nękania za pomocą publicznie dostępnych kanałów, ponieważ mogłoby to skutkować dalszymi atakami. Ważnym zagadnieniem w Fazie 2 było zbadanie potrzeby zrównoważenia przejrzystości z obowiązkiem ochrony ofiar nękania.
- 9. Jakie wsparcie zapewniałaby Fundacja Wikimedia osobom odpowiedzialnym za egzekwowanie PZP?
- Fundacja Wikimedia jest zaangażowana we wspieranie PZP na wszystkich etapach ich rozwoju: opracowywanie PZP, konsultacje w sprawie egzekwowania PZP, a następnie zapewnienie prawidłowego funkcjonowania ścieżek ich egzekwowania. Podjęto już pewne kroki, aby zapewnić pomyślne wdrożenie PZP. Obejmuje to zapewnienie wsparcia tym, którzy mogą być odpowiedzialni za egzekwowanie tych zasad. Na przykład zespół Community Development przy Fundacji Wikimedia uruchomił pilotażowe programy szkoleniowe online. Gdy dzięki konsultacjom w Fazie 2 lepiej zrozumiemy potrzeby społeczności, będziemy lepiej rozumieć rodzaje wsparcia, którym należy nadać priorytet.
Przeglądy okresowe
- 10. Czy będą miały miejsce przeglądy okresowe oraz wprowadzanie poprawek do zatwierdzonego PZP? Jeżeli tak, kto będzie za nie odpowiedzialny?
- Tak, będą. Dział prawny Fundacji Wikimedia zajmie się przeglądem PZP po roku od zatwierdzeniu ostatecznej wersji Wytycznych egzekwowania. Kolejne przeglądy będą mogły być prowadzone przez nowe struktury, o których mowa w strategii ruchu Wikimedia.
- 11. Kto w przyszłości będzie przeglądał zasady, jeśli zajdzie nagła potrzeba ich zmian?
- Tak jak w przypadku innych zasad znajdujących się pod opieką Fundacji Wikimedia, prośby o pilne zmiany można kierować do działu prawnego Fundacji. Prawnicy WMF zajmowali się konsultacjami społecznościowymi w sprawie zmian zasad (np. Warunki korzystania 2014/Poprawka o płatnych edycjach) i znają sposoby reagowania w takich sytuacjach.
Konflikt z lokalnymi zasadami
- 12. Co, jeśli lokalne zasady są sprzeczne z PZP?
- Po zatwierdzeniu PZP przez Radę Powierniczą społeczności Wikimedia zostaną zachęcone do przyjrzenia się funkcjonującym w nich zasadom w kontekście PZP. Społeczności mogą wyjść poza ramy PZP i opracować bardziej szczegółowe zasady, ale powinny też upewnić się, że lokalne zasady nie wyznaczają niższych standardów niż PZP. W razie potrzeby, społeczności mogą współpracować z WMF w celu harmonizacji zasad. Fundacja Wikimedia zgłasza swoją gotowość do pomocy w tym procesie.
- 13. Czy PZP będą stosowane także do projektów, które mają już lokalne zasady i zalecenia?
- PZP mają na celu stworzenie najbardziej podstawowych standardów postępowania w całym ruchu Wikimedia. Projekty z dobrze opracowanymi zasadami zazwyczaj spełniają lub przekraczają minimalne oczekiwania stawiane przez PZP i generalnie nie będą musiały wprowadzać zbyt wielu zmian w lokalnych zasadach, aby dostosować się do globalnych PZP.
- 14. Każdy projekt Wikimedia ma własne standardy zachowań i zasady napisane przez użytkowników tego projektu w oparciu o ich potrzeby. Czy PZP zmieni te wytyczne i zasady?
- Celem PZP nie jest zastąpienie istniejących, skutecznych standardów egzekwowania zachowań. PZP będzie działać jako podstawowy standard dla wszystkich projektów, szczególnie tych projektów, które mają niewielkie lub nie mają wcale spisanych standardów zachowania. Społeczności mogą korzystać z PZP, aby opracować bardziej odpowiednie kulturowo normy lub dostosować istniejące wytyczne w razie potrzeby.
- 15. Co jeśli PZP nie odpowiadają w 100% potrzebom społeczności?
- PZP z pewnością nie spełnią wszystkich potrzeb społeczności. Jest również bardzo prawdopodobne, że PZP ewoluuje w przyszłości. Zachęca się społeczności do budowania na ich podstawie własnych zasad. Na przykład PZP może stanowić: „Powinieneś skupić się na tym, co jest najlepsze nie tylko dla Ciebie jako indywidualnego redaktora, ale także dla całej społeczności Wikimedia”. To stwierdzenie jest bardzo szerokie. Wiele projektów Wikimedia ma już znacznie bardziej szczegółowe zasady dotyczące rozwiązywania takich problemów jak na przykład konflikty interesów. Jeśli Twój projekt nie ma takich zasad, takie zdanie w PZP byłoby regułą rezerwową dla wszelkich konfliktów powstałych w tym temacie. Należy pamiętać, że PZP mogą być również dobrym przypomnieniem o opracowaniu bardziej szczegółowej polityki dotyczącej tego lub innych tematów.
- 16. Jak PZP mogą pasować do wszystkich kontekstów kulturowych?
- PZP mogą nie pasować do wszystkich kontekstów kulturowych, ale twórcy pracują nad tym, aby były tak inkluzywne jak to tylko możliwe. Zespół dotarł do społeczności reprezentujących różne kultury i zebrał ich opinie. Komisja redakcyjna uwzględniła te uwagi w czasie tworzenia projektu Zasad. Jeśli zauważysz więcej luk kulturowych w szkicu, prosimy, zwróć na to naszą uwagę na stronie dyskusji, a zostaną one poruszone podczas corocznej aktualizacji i przeglądzie PZP.
Nadmiarowość w kontekście Warunków użytkowania
- 17. Czy konieczne jest posiadanie PZP, skoro rozdział 4 Warunków użytkowania - "Powstrzymywanie się od pewnych działań" - porusza kwestie zasad dotyczących zachowania?
- Rozdział 4 Warunków użytkowania rzeczywiście porusza kwestie pewnych norm zachowania oraz norm dotyczących treści, takich jak naruszenie prawa autorskiego czy płatne edycje. Nie jest to jednak wyczerpująca lista. PZP mają pomóc społecznościom zastosować rozdział 4, wyjaśniając bardziej szczegółowo oczekiwania co do zachowania.
- 18. Dlaczego zostały napisane PZP zamiast rozpisania na nowo Rozdziału 4 Warunków użytkowania?
- Aby Warunki użytkowania były czytelne i zwięzłe, niektóre informacje są wydzielone do innych dokumentów. Takimi przykładami są Polityka licencyjna i Polityka licencjonowania Wikimedia Commons, które zawarto jako linki. Wyrażenie zgody na Warunki użytkowania oznacza również zgodę na te dokumenty. Oddzielenie PZP pozwoli na doprecyzowanie ich w razie potrzeby. Ułatwi to również ich aktualizację w oparciu o zmieniające się potrzeby Ruchu.
Zaangażowanie Fundacji Wikimedia
- 19. Dlaczego Fundacja Wikimedia jest zaangażowana w te zasady?
- Pracownicy Fundacji Wikimedia zostali poproszeni przez Radę Powierniczą o wsparcie procesu. Na podstawie rekomendacji wypracowanych przez członków społeczności w ramach konsultacji strategii ruchu Wikimedia, PZP zostały przygotowywane przez komisję złożoną z wolontariuszy i pracowników.
- 20. Jakie „konkretnie” byłyby działania Fundacji Wikimedia, gdyby ktoś naruszył PZP?
- Większość naruszeń PZP nie będzie rozpatrywana przez Fundację Wikimedia. Będą one obsługiwane przez lokalne społeczności lub globalnych funkcjonariuszy. Naruszenia Warunków użytkowania są obecnie traktowane w ten sam sposób. Dokładne szczegóły egzekwowania PZP zostaną określone po ratyfikacji Wytycznych egzekwowania.
- 21. Czy PZP będą podlegały głosowaniu?
- Główna treść PZP została ratyfikowana przez Radę Powierniczą w lutym 2021 r. i jest obowiązująca. Wytyczne egzekwowania PZP przejdą proces ratyfikacji w 2022 r., co jest wynikiem wniosków o taki proces wyrażonych w liście otwartym Komitetów Arbitrażowych do Rady Powierniczej z kwietnia 2021 r.
Implementacja
- 22. Z czego składają się Wytyczne egzekwowania PZP?
- Wytyczne egzekwowania PZP składają się z działań proaktywnych (m.in. promowanie wiedzy o PZP czy rekomendowanie szkoleń na temat PZP) oraz działań reaktywnych (dokładne opisanie procedury zgłaszania, przetwarzanie zgłoszonych naruszeń, zapewnianie zasobów do zgłoszonych naruszeń, wyznaczanie działań egzekucyjnych za naruszenia, itd.), które mają na celu pomóc członkom społeczności dobrze skoordynować procesy, które są uczciwe i bezstronne w różnych społecznościach, aby stworzyć możliwie najbezpieczniejsze środowisko pracy dla wszystkich.
- 23. Jak często Zasady będą zmieniane?
- Zarówno tekst PZP, jak i Wytyczne będą okresowo przeglądane, w tym w przeciągu roku od wdrożenia.
- 24. Kto będzie nadzorować PZP?
- Komitet Koordynacyjny ds. Powszechnych Zasad Postępowania (Universal Code of Conduct Coordinating Committee, U4C) będzie monitorować zgłoszenia naruszeń PZP i może angażować się w dodatkowe dochodzenia oraz podejmować działania w stosownych przypadkach. U4C będzie regularnie monitorować i oceniać stan egzekwowania PZP i może zaproponować Fundacji Wikimedia oraz społeczności odpowiednie zmiany tekstu PZP do rozważenia. W razie potrzeby U4C będzie pomagać Fundacji Wikimedia w prowadzeniu spraw. U4C nie może samo zmieniać PZP, zajmować się sporami między Fundacją Wikimedia a jej afiliantami, tworzyć zasad, które omijają lub lekceważą PZP, ani działać w jakiejkolwiek sprawie niezwiązanej z PZP lub ich egzekwowaniem.
- 25. W jaki sposób U4C będzie współdziałać z innymi organami decyzyjnymi, takimi jak Komitety Arbitrażowe?
- U4C ma pełnić rolę ostatecznego organu decyzyjnego tam, gdzie nie ma organu decyzyjnego wyższego szczebla (np. w społecznościach, w których nie istnieje Komitet Arbitrażowy lub inne podobne procesy) lub w przypadku gdy inne organy decyzyjne przekażą mu swoje sprawy. U4C będzie także funkcjonować jako organ decyzyjny w poważnych sprawach dotyczących problemów systemowych, które nie mogą być rozpatrywane przez istniejące struktury wykonawcze.
- 26. W jaki sposób zostanie utworzony U4C?
- Grupa robocza opowiedziała się za utworzeniem U4C Building Committee. U4C Building Committee będzie się składał z członków społeczności, którzy będą współpracować z Fundacją Wikimedia w celu stworzenia procesu tworzenia U4C.