Tipang Kasuratan/Nilalaog/Pambungad
This was a historical draft of the Wikimedia Movement Charter. The latest version of the Charter that is up for a global ratification vote from June 25 to July 9, 2024 is available in the main Meta page. We thank the stakeholders of the Wikimedia movement for their feedback and insights in producing this draft. |
An Wikimedia Movement ("an kahiroan") iyo nakapokus sa kooperatibong pagmokna, pag-ataman asin pagpapahiwas kan mayong-bayad na kaaramang pankinaban. An Kahiroan iyo pigbibilog nin: mga editor, mga partisipante, mga proyekto, mga kaapil, mga Hub, mga ispasyong teknikal, an Wikimedia Foundation, asin iba pang mga klase sa ngunyan asin sa maabot pa.
An Wikimedia Movement Charter ("an charter") nag-eerok tanganing tawan nin kahulugan an Wikimedia Movement, an pundamental na mga prinsipyo kaini, asin an mga prinsipyong yaon diyan. Ining pormal na kasunduan na nagpapaliwanag kan mga relasyon kan gabos na stakeholder sa kahiroan, asin kan saindang mga deretsos asin responsibilidad. Pupuwede ini parehas sa mga presenteng entidad asin iba pa na linalang sa ngapit.
An charter iyo pigpreparar kan mga miyembro nin komunidad hali sa dakol na nasyon, gikan sa manlainlain na proyektong Wikimedia. An konseso kan komunidad para sa charter nakua sa sarong pormal na proseso nin ratipikasyon. Aplikado sa bilog na kahiroan. An Movement Charter minaaplikar sa gabos na partisipante, entidad asin teknikal na ispasyo sa laog kan Wikimedia Movement. Aplikado man ini sa mga ispasyong off-wiki na opisyalmente kairiba sa mga entidad nin paghiro.
Sa laog kan kahiroan yaon an mahiwas na mga hayag na pag-aataman nin impormasyonal na websityo ("an mga proyekto") sa dakolon na tataramon na iba-iba an nakasentro. Mga proyekto kadaklan sadiring pinagkokontrol, may kun ano an makontento sa paglalang, kontentong pagmanehar, asin gawe kan komunidad. Mga aspetong dai pig'aasikaso sa irarom nin pagsasadiri, alagad inaataman kan manlainlain na hawak kun malinaw na daing trabaho sa sarong lokal na lebel. Sa mga hawak na ini an, alagad bako sanang: mga proyekto bilang kabilogan; paghiro; Wikimedia Foundation; asin Global Council. Lambang hawak maninigong mag-operar sa grado na pinakaharani sa mga partisipante, kun posible. Ini man pigbibilog nin mga pormal sagkod impormal na mga grupo na nakasentro sa ispesipikong mga tema o heograpikong mga rehiyon. An papel kan mga grupong ini iyo an direkta asin dae-direkta na pagsuporta sa mga proyekto.
An pagpakaray kan mga proyekto asin grupo saro sanang komprehensibong imprastuktura na may nagkapirang papel, kaiba an dai limitado sa:
- Pagsuportar sa teknikal na pangangaipo kan paghiro asin parabasa kan laog kaiyan, na itinao paagi sa:
- An Wikimedia Foundation
- Mga interesadong kaapil
- Mga natawan asin kotraktor na nagtatrabaho sa espesipikong teknikal na mga proyekto
- Boluntaryong nagmomokna, na nagtatabang sa ekstensyon kan MediaWiki, nin lokal na mga dokumento para sa pambilog na kinaban na mga proyekto,
- Ispesyal na teknikal na suporta (e.g., Phabricator)
- Mga panluwas na ginikanan (e.g., GitHub)
- Nagtatao nin pinansiyal asin iba pang rekurso para sa nagpapadagos na pagtalubo saka pagbawi kan kaaraman, kaiba an:
- Fundraising kan WMF, pagpaorno Para sa Wikimedia, Wikimedia Endowment, asin mga kaapil. Kabali man digdi an paghanap, pag-ako, asin pagkapot nin mga donasyon saka kontrata hali sa ikatulong partido
- Pagsuporta para sa kakayahan na magtugdok asin magkaigwa nin kapasidad, pagtao kan Wikimedia Foundation, kaapil, impormal na grupo, asin boluntaryo sa laog nin mga proyekto
- Mga polisiya, proseso asin giya na aplikado sa indibiduwal na mga kompanya, kaya kan mga kaapil, saindang tawohan asin boluntaryong mga trabahador (kaiba na diyan an mga miyembro kaiyan, kun may kasangkapan)
- Paggiya nin sarong ligtas asin produktibong kapalibotan kun san an kaaraman iyo pupuwedeng isabi asin gamiton — kun saen man dae kakayanon nin sarong lokal na proyekto na gibuhon ini, kabali an:
- Mga kasuguan, paagi asin giya na bagay sa bilog na kinaban, na pinamamayohan nin pankinaban na komunidad asin kan Wikimedia Foundation
- Mga kasuguan, paagi asin giya na bagay sa mga indibidwal na proyekto, na pinamamayohan kan mga proyekto asin kan saindang mga boluntaryo
- Mga proseso na nagsusuporta sa kaligtasan kan mga paragamit asin partisipante, sa paagi nin mga teknikal asin komunidad na mapagkukuanan
- Legal na suporta para sa mga indibidwal na paragamit, asin pakikitakod sa mga lokal na kaapil
- Pagbusol para sa mga legal asin regulasyong pagbabago, na minatao nin mas mahiwas asin mas ligtas na pag-akses sa daeng-bayad (i.e. libre) na kaaraman
An pagsuporta sa mga imprastraktura linilimitahan nin panluwas na limitasyon sa kahiroan. Kasabay kaini, an suporta dapat na naaayon sa panlaog na mga kaugalian asin kagamitan kan kahiroan.