กฎบัตรกลุ่มขับเคลื่อนวิกิมีเดีย/เนื้อหา/อารัมภบท
| This was a historical draft of the Wikimedia Movement Charter. The latest version of the Charter that is up for a global ratification vote from June 25 to July 9, 2024 is available in the main Meta page. We thank the stakeholders of the Wikimedia movement for their feedback and insights in producing this draft. |
กลุ่มขับเคลื่อนวิกิมีเดีย ("กลุ่มขับเคลื่อน") ให้ความสำคัญต่อการร่วมมือกันสร้างสรรค์ ดูแล และต่อขยายความพร้อมเข้าถึงความรู้เสรีทั่วโลก กลุ่มขับเคลื่อนวิกิมีเดียประกอบด้วยผู้แก้ไข ผู้มีส่วนร่วม โครงการ เครือ ศูนย์รวม พื้นที่ทางเทคนิค มูลนิธิวิกิพีเดีย และองคาพยพอื่น ๆ ทั้งในปัจจุบันและในอนาคต
กฎบัตรกลุ่มขับเคลื่อนวิกิมีเดีย ("กฎบัตร") มีไว้เพื่อให้นิยามของกลุ่มขับเคลื่อนวิกิมีเดีย ค่านิยมพื้นฐานของกลุ่มขับเคลื่อน และหลักการของกลุ่มขับเคลื่อน โดยเป็นข้อตกลงอย่างเป็นทางการซึ่งอธิบายความสัมพันธ์ระหว่างผู้มีส่วนได้ส่วนเสียทั้งหมดภายในกลุ่มขับเคลื่อน รวมถึงสิทธิและความรับผิดชอบของตน สิ่งเหล่านี้มีผลใช้อย่างเท่าเทียมกันต่อทั้งองคาพยพที่มีอยู่ในปัจจุบันและอื่น ๆ ที่จะมีจัดตั้งขึ้นในอนาคต
การจัดเตรียมกฎบัตรกระทำโดยสมาชิกของชุมชนจากหลากหลายประเทศ จากหลากหลายโครงการวิกิมีเดีย กฎบัตรได้รับฉันทมติชุมชนจากกระบวนการให้สัตยาบันอย่างเป็นทางการ โดยมีผลตลอดทั้งกลุ่มขับเคลื่อน กฎบัตรกลุ่มขับเคลื่อนวิกิมีเดียมีผลต่อผู้มีส่วนร่วม องคาพยพ และพื้นที่ทางเทคนิคทั้งหมดภายในกลุ่มขับเคลื่อนวิกิมีเดีย และยังมีผลต่อพื้นที่ภายนอกวิกิที่มีความสัมพันธ์อย่างเป็นทางการกับองคาพยพของกลุ่มขับเคลื่อน
ภายในกลุ่มขับเคลื่อนวิกิมีเดียประกอบด้วยเว็บไซต์สารสนเทศซึ่งเปิดให้แก้ไขได้จำนวนมาก ("โครงการ") ในหลากหลายภาษาและประเด็นสำคัญที่แตกต่างกัน โครงการส่วนมากกำกับดูแลกันเองในด้านการสร้างสรรค์เนื้อหา การจัดการเนื้อหา และความประพฤติชุมชน บางแง่มุมไม่ได้จัดการผ่านการกำกับดูแลกันเอง แต่กระทำโดยองค์กรอื่นเมื่อชัดเจนว่าไม่สามารถปฏิบัติได้ในระดับท้องถิ่น องค์กรเหล่านี้ประกอบแต่ไม่จำกัดไว้ด้วย: โครงการโดยรวม กลุ่มขับเคลื่อน มูลนิธิวิกิมีเดีย และสภาสากล แต่ละองค์กรควรดำเนินการในระดับที่ใกล้ชิดกับผู้มีส่วนร่วมมากที่สุดเท่าที่กระทำได้ กลุ่มขับเคลื่อนยังประกอบด้วยกลุ่มต่าง ๆ ทั้งที่เป็นทางการและไม่เป็นทางการซึ่งให้ความสำคัญกับประเด็นเฉพาะหรือบริเวณทางภูมิศาสตร์ บทบาทของกลุ่มเหล่านี้คือการสนับสนุนโครงการทั้งทางตรงและทางอ้อม
ส่วนเสริมต่อโครงการและกลุ่มต่าง ๆ คือโครงสร้างพื้นฐานที่ครอบคลุมซึ่งมีบทบาทที่หลากหลาย ประกอบแต่ไม่จำกัดไว้ด้วย:
- การสนับสนุนความต้องการทางเทคนิคของกลุ่มขับเคลื่อนและผู้อ่านเนื้อหาของกลุ่มขับเคลื่อน จัดหาโดย:
- มูลนิธิวิกิมีเดีย
- เครือที่ให้ความสนใจ
- ผู้รับทุนและผู้รับจ้างที่ทำงานในโครงการทางเทคนิคเฉพาะกิจ
- ผู้พัฒนาอาสาสมัครที่ทำงานด้านส่วนขยายมีเดียวิกิ สคริปต์สำหรับโครงการท้องถิ่น การสนับสนุนสำหรับโครงการสากล
- ซอฟต์แวร์สนับสนุนทางเทคนิคเฉพาะทาง (อาทิ ฟาบริเคเตอร์)
- ผู้ให้บริการภายนอก (อาทิ กิตฮับ)
- การจัดหาทรัพยากรด้านการเงินและอื่น ๆ สำหรับการพัฒนาและเก็บรักษาความรู้อย่างต่อเนื่อง ประกอบด้วย:
- การระดมทุนโดยมูลนิธิวิกิมีเดีย กองทุนบริจาควิกิมีเดีย วิกิมีเดียเอ็นเตอร์ไพรส์ และเครือ โดยรวมถึงการหา รับ และจัดการการมอบทุนและสัญญาจากบุคคลที่สาม
- การสนับสนุนการพัฒนาทักษะและการเสริมสร้างขีดความสามารถ จัดหาโดยมูลนิธิวิกิมีเดีย เครือ กลุ่มไม่เป็นทางการ และอาสาสมัครภายในโครงการ
- นโยบาย กระบวนการ และแนวทางที่มีผลต่อเครือเฉพาะราย ซึ่งจัดการโดยเครือและเจ้าหน้าที่และอาสาสมัครของเครือ (รวมถึงสมาชิกกรรมการบริหาร ตามความเหมาะสม)
- การขยายสภาพแวดล้อมที่ปลอดภัยและก่อให้เกิดผลซึ่งสามารถแบ่งปันและบริโภคความรู้ได้ ในกรณีที่มิอาจกระทำได้เองโดยโครงการท้องถิ่น ประกอบด้วย:
- นโยบาย กระบวนการ และแนวทางที่มีผลโดยสากล จัดการโดยชุมชนโดยรวมและมูลนิธิวิกิมีเดีย
- นโยบาย กระบวนการ และแนวทางที่มีผลต่อโครงการเฉพาะราย จัดการโดยโครงการและอาสาสมัครของโครงการ
- กระบวนการที่สนับสนุนความปลอดภัยของผู้ใช้งานและผู้มีส่วนร่วม ผ่านทรัพยาการมนุษย์และเทคนิค
- การสนับสนุนด้านกฎหมายสำหรับผู้ใช้งานรายบุคคล และการประสานงานกับเครือท้องถิ่น
- การสนับสนุนการเปลี่ยนแปลงทางกฎหมายและข้อบังคับที่ทำให้เกิดการเข้าถึงความรู้เสรีที่มากขึ้นและปลอดภัยยิ่งขึ้น
การสนับสนุนด้านโครงสร้างพื้นฐานมีข้อจำกัดจากภายนอกกลุ่มขับเคลื่อน ในขณะเดียวกัน การสนับสนุนต้องตรงกับค่านิยมภายในและทรัพยาการของกลุ่มขับเคลื่อน