Статут Руху/Змест/Прэамбула
| This was a historical draft of the Wikimedia Movement Charter. The latest version of the Charter that is up for a global ratification vote from June 25 to July 9, 2024 is available in the main Meta page. We thank the stakeholders of the Wikimedia movement for their feedback and insights in producing this draft. |
Рух Вікімедыя («Рух») засяроджаны на сумесным стварэнні, куратарстве і пашырэнні глабальнай даступнасці бясплатных ведаў. Рух складаецца з: рэдактараў, удзельнікаў, праектаў, філіялаў, хабаў, тэхнічных прастор, Фонду Вікімедыя і іншых цяперашніх і будучых арганізацый.
Хартыя руху Вікімедыя («Хартыя») існуе для вызначэння руху Вікімедыя, яго фундаментальных каштоўнасцяў і прынцыпаў. Гэта афіцыйнае пагадненне, якое растлумачвае ўзаемаадносіны паміж усімі зацікаўленымі бакамі ў Руху, а таксама іх правы і абавязкі. Гэта ў роўнай ступені тычыцца як існуючых арганізацый, так і іншых, якія будуць стварацца ў будучыні.
Хартыя была падрыхтавана членамі супольнасці з многіх краін, якія прадстаўляюць розныя праекты Вікімедыя. Кансэнсус супольнасці ў дачыненні да Хартыі дасягаецца падчас афіцыйнага працэсу ратыфікацыі. І гэта тычыцца ўсяго руху. Статут Руху распаўсюджваецца на ўсіх удзельнікаў, арганізацыі і тэхнічныя прасторы ў рамках Руху Вікімедыя. Гэта таксама адносіцца да прастор за межамі вікі, афіцыйна звязаных з арганізацыямі Руху.
У рамках Руху існуе шырокі спектр адкрыта рэдагаваных інфармацыйных вэб-сайтаў («праектаў») на некалькіх мовах з рознай скіраванасцю. Праекты ў значнай ступені самакіравальныя ў стварэнні кантэнту, кіраванні кантэнтам і паводзінах супольнасці. Некаторыя аспекты не вырашаюцца ў рамках самакіравання, а вырашаюцца рознымі органамі там, дзе гэта відавочна нездзяйсняльна на мясцовым узроўні. Гэтыя органы ўключаюць, але не абмяжоўваюцца імі: праекты ў цэлым; Рух; Фонд Вікімедыя; і Глабальны савет. Кожны орган павінен працаваць на ўзроўні, найбольш блізкім да ўдзельнікаў, калі гэта магчыма. Рух таксама ўключае ў сябе як фармальныя, так і нефармальныя групы, якія спецыялізуюцца на канкрэтных тэмах або геаграфічных рэгіёнах. Роля гэтых груп заключаецца ў прамой і ўскоснай падтрымцы праектаў.
Дадаткам да праектаў і груп з'яўляецца комплексная інфраструктура з некалькімі функцыямі, уключаючы, але не абмяжоўваючыся імі:
- Падтрымка тэхнічных патрэбаў руху і чытачоў яго кантэнту, якая надаецца:
- Фонд Вікімедыя
- Зацікаўленыя партнёры
- Грантаатрымальнікі і падрадчыкі, якія працуюць над канкрэтнымі тэхнічнымі праектамі
- Распрацоўшчыкі-добраахвотнікі, якія працуюць над пашырэннямі Медыявiкi, скрыптамі для лакальных праектаў, падтрымкай глабальных праектаў
- Спецыялізаванае праграмнае забеспячэнне тэхнічнай падтрымкі (напрыклад, Phabricator)
- Знешнія пастаўшчыкі (напрыклад, GitHub)
- Наданне фінансавых і іншых рэсурсаў для пастаяннага развіцця і захавання ведаў, уключаючы:
- Збор сродкаў ФМВ, Фондам Вікімедыя, прадпрыемствам Вікімедыя і афіляванымі асобамі. Гэта таксама ўключае ў сябе пошук, атрыманне і кіраванне грантамі і кантрактамі ад трэціх бакоў
- Падтрымка ў развіцці навыкаў і нарошчванні патэнцыялу, якая аказваецца Фондам Вікімедыя, філіяламі, нефармальнымі групамі і валанцёрамі ў рамках праектаў
- Палітыка, працэдуры і кіруючыя прынцыпы, прымяняльныя да асобных філіялаў, кіраваныя філіяламі, іх супрацоўнікамі і валанцёрамі (уключаючы членаў праўлення, калі магчыма)
- Садзейнічанне стварэнню бяспечнага і прадуктыўнага асяроддзя, у якім можна дзяліцца ведамі і атрымоўваць іх там, дзе гэта немагчыма для мясцовага праекта самастойна, уключаючы:
- Палітыка, працэдуры і кіруючыя прынцыпы, якія прымяняюцца ва ўсім свеце і кіруюцца сусветнай супольнасцю і Фондам Вікімедыя
- Палітыка, працэдуры і кіруючыя прынцыпы, прымяняльныя да асобных праектаў, кіраваных самімі праектамі і іх валанцёрамі
- Працэсы, якія забяспечваюць бяспеку карыстальнікаў і ўдзельнікаў з дапамогай тэхнічных і людскіх рэсурсаў
- Юрыдычная падтрымка асобных карыстальнікаў і сувязь з мясцовымі філіяламі
- Прапаганда прававых і нарматыўна-прававых змяненняў, якія забяспечваюць больш шырокі і бяспечны доступ да бясплатных ведаў
Падтрымка інфраструктуры лімітавана абмежаваннямі, знешнімі ў адносінах да руху. Адначасова падтрымка павінна адпавядаць унутраным каштоўнасцям і рэсурсам Руху.