Hareket Tüzüğü/İçerik/Başlangıç
This was a historical draft of the Wikimedia Movement Charter. The latest version of the Charter that is up for a global ratification vote from June 25 to July 9, 2024 is available in the main Meta page. We thank the stakeholders of the Wikimedia movement for their feedback and insights in producing this draft. |
Wikimedia Hareket ("hareket"), özgür bilginin küresel uygunluğunu işbirlikçi olarak oluşturmaya, iyileştirmeye ve geliştirmeye odaklanmaktadır. Hareket; editörlerden, katılımcılardan, projelerden, iştiraklerden, ağlardan, teknik alanlardan, Wikimedia Vakfı'ndan ve diğer mevcut ve gelecekteki oluşumlardan oluşmaktadır.
Wikimedia Hareketi Tüzüğü ("tüzük") Wikimedia Hareketini, ana değerlerini ve ilkelerini tanımlamak için mevcuttur. Hareketin içindeki tüm pay sahipleri arasındaki ilişkiyi ve kendi hak ve sorumluluklarını açıklayan resmi bir sözleşmedir. Hem şu anda mevcut olan hem de gelecekte var olacak oluşumlara eşit olarak uygulanır.
Tüzük birçok farklı ülkeden, çeşitli Wikimedia projelerinden gelen topluluk üyelerince hazırlanmıştır. Tüzük için topluluk onayı resmi bir onaylama sürecinden elde edilmiştir. Tüm hareket çapında geçerlidir. Hareket Tüzüğü tüm katılımcılar, oluşumlar ve Wikimedia Hareketi içindeki teknik alanlarda uygulanır. Ayrıca hareket oluşumlarıyla resmi olarak bağlantılı viki dışı alanlarda da uygulanır.
Hareket içinde çok sayıda, farklı odakları olan, birçok dilde herkese açık olarak düzenlenebilen bilgilendirme amaçlı siteler ("projeler") vardır. Projeler genel olarak, içerik oluşturmaya, yönetimine ve topluluk yönetimine göre kendi içinde yönetilmektedir. Bazıları öz yönetim kapsamında ele alınmıyor, ancak yerel düzeyde açıkça çalışılamadığı durumlarda farklı organlar tarafından ele alınıyor. Bu yapılar, bunlarla sınırlı olmamak kaydıyla; bir bütün olarak projeler, hareket, Wikimedia Vakfı ve Küresel Konsey'dir. Her yapı mümkünse katılımcılara en yakın düzeyde çalışmalıdır. Ayrıca hareket özel konulara ya da coğrafi bölgelere odaklanan resmi ve gayriresmi gruplar da barındırır. Bu grupların görevi projeleri doğrudan ya da dolaylı olarak desteklemektir.
Projeleri ve grupları tamamlayan, bunlarla sınırlı olmamak üzere çeşitli rollere sahip kapsamlı bir altyapı bulunmaktadır:
- Aşağıda sayılanlar tarafından sağlanan, hareketin ve içeriğinin okuyucularının teknik ihtiyaçlarını destekleme:
- Wikimedia Vakfı
- İlgili iştirakler
- Hususi teknik projeler üzerinde çalışan hibe alanlar ve yükleniciler
- MediaWiki uzantıları ve yerel proje betikleri üstünde çalışan, küresel projeler için destek sağlayan gönüllü geliştiriciler
- Özelleştirilmiş teknik destek yazılımları (ör. Phabricator)
- Harici sağlayıcılar (ör. GitHub)
- Aşağıdakiler de dahil olmak üzere, devam eden geliştirmeler ve bilginin muhafazası için mali ve diğer kaynakların sağlanması:
- WMF, Wikimedia Endowment, Wikimedia Enterprise ve iştirakler tarafından bağış toplanması. Bu aynı zamanda üçüncü taraflardan hibe ve sözleşme aramayı, almayı ve yönetmeyi de içerir
- Wikimedia Vakfı, iştirakler, gayriresmi gruplar ve projeler içindeki gönüllüler tarafından sağlanan, beceri geliştirme ve kapasite inşa etme desteği
- İştirakler, çalışanları ve gönüllüleri (uygulanabilir hallerde, Heyet üyeleri de dahil) tarafından yönetilen, bireysel iştiraklerr için geçerli olan politikalar, prosedürler ve yönergeler
- Yerel bir projenin bunu kendi başına yapmasının mümkün olmadığı durumlarda, bilginin paylaşılabileceği ve tüketilebileceği güvenli ve üretken bir ortamın geliştirilmesi:
- Küresel topluluk ve Wikimedia Vakfı tarafından yönetilen, küresel olarak uygulanan politikalar, prosedürler ve yönergeler
- Projeler ve gönüllüleri tarafından yönetilen, projelerin kendi içinde uygulanan politikalar, prosedürler ve yönergeler
- Teknik ve insan kaynakları yoluyla kullanıcı ve katılımcı güvenliğini destekleyen süreçler
- Bireysel kullanıcılar için hukuki destek ve yerel iştiraklerle irtibat
- Özgür bilgiye daha geniş ve güvenli erişim sağlayan yasal ve düzenleyici değişiklikleri desteklemek
Altyapı desteği hareketin dışındaki sınırlamalarla sınırlıdır. Aynı zamanda destek, hareketin iç değerleri ve kaynaklarıyla uyumlu olmalıdır.